خوبیها و بدیهای  منطقه  ریگ

خوبیها و بدیهای منطقه ریگ

بگذار تا بگریم چون ابر در بهاران چون سنگ ناله خیزد روز ودای یاران
خوبیها و بدیهای  منطقه  ریگ

خوبیها و بدیهای منطقه ریگ

بگذار تا بگریم چون ابر در بهاران چون سنگ ناله خیزد روز ودای یاران

    

 

هویت بختیاری: 

بختیار سرزمین افسانه ای ایران و دارای فلکلور بسیار غنی است.  بختیاری بزرگترین و اصیل ترین قوم در میان اقوام متعدد ایران زمین به شمار می آیند.  بختیاریها از نظر نژادی جزو تباره لرها هستند و گویش آنها نیز از قدیمی ترین و شناخته شده ترین گویش های زبان فارسی است. کوچ سالانه ایل بختیاری از مراتع و چراگاه های مناطق سردسیر استان چهار محال و بختیاری به طرف نواحی  جنوب کشور یعنی،  استان خوزستان بین 4 تا 6 هفته به طول می انجامد. این کوچ جابجایی جمعیتی بسیار گسترده و مثال زدنی از مقاومت زن، مرد، پیر و جوان به همراه هزاران رأس دام است که از 5 مسیر مختلف، سخت ترین و صعب العبورترین مناطق کوهستانی را پشت سر می گذارند تا به مراتع و چراگاه های جدید برسند. بختیاریها به دو گروه اصلی تقسیم می شوند :  هفت لنگ و چهار لنگ.  در میان این دو گروه هم تقسیم بندی های بسیار بیشتری وجود دارد. آمار دقیق تعداد بختیاریها مشخص نیست. طبق یک برآورد 450 هزار نفر بختیاری در کشور زندگی می کنند. نیمی از آنها کوچ نشین اند و بقیه به صورت استقرار یافته به کشاورزی مشغولند. روستای کاریاک، واقع در 120 کیلومتری جنوب اصفهان، که در آن رودخانه کرشان، از ریزآبه های کارون، جاری است دو استان کهکیلویه و بویراحمد را از همدیگر جدا می سازد. 

  

علیمردان خان بختیاری

علیمردان خان از مادری چون بی بی مریم ، معروف به سردار مریم بختیاری زاده شد. بی بی مریم دختر حسینقلی خان ایلخانی بختیاری و مادرش بی بی فاطمه دختر علیرضا خان کیانرسی  بود . بی بی مریم در جنگ اول جهانی که بخشهایی از ایران اشغال و زیر نفوذ نیروهای  استعمارگر روسی و انگلیسی قرار گرفته بود  به طرفداری از نیروهای آلمان و عثمانی و علیه نیروهای اشغالگر روس و انگلیس قیام کرد .

بقول پروفسور گارثویت: این پیرزن برجسته روحی سرکش و فکری مستقل داشت و در تعیین سیاست بختیاری به ویژه در جنگ جهانی اول نقش مهمی ایفا کرد.))

پدر علیمردان خان، علیقلی خان چهارلنگ بود که در جوانی در اثر توطئه ای فامیلی وفات یافت و کودکی خود را نزد دایی های خود علیقلی خان سردار اسعد و خسروخان سردار ظفر گذراند و به مکتب رفت تا اینکه در سال ۱۳۰۲ بعد از مجزا شدن طوایف چهارلنگ از هفت لنگ به همراه برادر خود محمد علی خان به عنوان روسای این طایفه تعیین گردیدند . در سال ۱۳۰۰ با تشکیل حزب (( ستاره بختیاری )) علاقه و گرایش شدیدی به این حزب پیدا کرد ...

علیمردان خان در سال ۱۳۰۷ جمعیتی به نام (( هیئت اجتماعیه بختیاری )) مرکب از ۱۲ نفر از سران و کلانتران بختیاری تشکیل داد . سپس در تنگ گزی و شوراب اجتماع کردند و راه جنوب به شمال بختیاری را با انفجار ( پل شالو ) بستند و آماده حمله به فریدن شدند  که دولت با شتاب  سردار فاتح و محمدتقی خان امیر جنگ را برای مذاکره نزد آنها فرستاد . در همین زمان طوایف زراسوند، بامدی، احمد خسروی ، دینارانی و  بابادی به نهضتپیوستند و محمدرضا خان سردار فاتح و سردار اقبال هم عملا از نهضت پشتیبانی کردند. ولی مذاکرات خوانین بختیاری با علیمردان بی نتیجه ماند . در سال ۱۳۰۸ دهکرد و اکثر مناطق بختیاری به دست نیروهای هیئت اجتماعیه تصرف و یا به آنان پیوستند .

دولت رضا شاه هراسان از این قیام تمام نیروهای خود در سراسر کشور را برای سرکوب به فرماندهی تیمسار شاه بختی بسیج و روانه منطقه کرد. در زمانی که هیئت اعزامی برای صلح با علیمردان خان و دیگر سران نهضت در روستای زرد و یا در حومه قهوه رخ ( قه فرخ )  مشغول مذاکره بودند از همه طرف بختیاری مورد تهاجم ارتش قرار  گرفت . از جنوب ، لشگر اهواز به فرماندهی سرهنگ محتشمی ، از غرب لشگر خرم آباد به فرماندهی سرتیپ تاج بخشاز شمال سرهنگ بهادر بختیاری و تیمسار شاه بختی حمله را کامل کردند.

منطقه سفید دشت که مدت ۲۰ روز یک تیپ ارتش در محاصره بختیاری ها بود، با جنگی خونین به تصرف دولت درآمد و  

نیروهای بختیاری عقب نشینی کردند. علیمردان خان و یارانش بعد از  یک سال درگیری و جنگ پارتیزانی با وساطت بعضی از  

خوانین تسلیم و به تهران انتقال یافت ولی با امدنش به تهران توطئه برای مرگ او هم شروع شد . بعد از مدتی به همرام  

سردار فاتح و سردار اقبال  و چند نفر دیگر دستگیر و به زندان قصر منتقل گردید و حماسه دوم حماسه ساز بختیاری آغاز  

گشت .  حماسه اول او نبرد بر علیه دیکتاتوری و استعمار بود و حماسه دوم که عظیم تر از حماسه اول اوست  مقاومت دلیرانه و بی باکانه او و مرگ شجاعانه و مظلومانه اش می باشد. مرگی که عین زندگی بود آن هم یک زندگی حماسی و قهرمانانه . علیمردان خان با مقاومت مردانه خود باعث تحسین معروفترین رجال سیاسی و زندانی گردید و در سپیده دم یکی از روزهای اسفندماه  ۱۳۱۳ این راد مرد بختیاری را جلوی جوخه اعدام بردند.

نویسنده نامدار ، بزرگ علوی اینطور می نویسد: علیمردان خان جامه ای زیبا بر تن کرده و سر و روی خود را آراسته و با گامهای بلند واستوار و قامتی رسا حلاج وار بدون اینکه ذره ای از ترس به دل راه دهد به قتلگاه نزدیک می شد. او رفت تا شهادت مظلومانه دیگری را بر صفحه جنایات رژیم دیکتاتوری رقم زند.

هنگامی که از برابر جوخه اعدام می گذشت با جبینی باز و لبانی پر از خنده با آنها احوالپرسی کرد، وقتی یکی از دژخیمان می خواست چشم هایش را ببندد به آرامی دستمال را از دستش گرفت و گفت: پسرم!! بگذار تا این صحنه جالب و تماشایی را که قطعا مافوقان شما را خوشحال می کند من هم در آخرین لحظات حیاتم به چشم ببینم چرا که تا کنون من شیری را دست و پا بسته در مقابل مشتی شغال ندیده بودم.

سید جعفر پیشه وری از قول یکی از زندانبانان که شاهد اعدام آن شیر بیشه بختیاری بود می نویسد : در آخرین لحظات که می خواستند اورا به جوخه دار ببندند ، با صدای رسایش فریاد برآورد زنده باد  ایران و آزادی که با صفیر چند گلوله خاموش شد.

لحظاتی بعد جسد بی جان مردی که دلی چون شیر و عزمی پولادین داشت، ودر میدانهای جنگ هیچ رزمنده ای پشت او را ندیده بود دَمَر به پای چوبه دار بر زمین در غلطید. که چه خوش تصویر می کند شاعر ، ذهن شیر علیمردان را در آخرین لحظات جان دادن::

 دُدَر گل سی کُشتنُم پلان بریدن          گَویلُم زداغ مو کمر بُریدن

بــالـونـا بـالا هـوا بـالا تـنـیـده                دِدُیَل محمدعلی پلا بریده 

علیمردان خان با مرگ خود مردی، دلیر، آزادگی، وطن دوستی و نفرت از دیکتاتوری و استبداد را شهادت داد و به قول روانشاد استاد مهراب امیری ، به موازات هر قطره خونی که از پیکر سردار رشید بختیاری بر روی زمین می چکید هزاران قطره اشک از چشمان مشتاقان و علاقه مندان او بر روی گونه های رنگ پریده شان می غلطید، مردان جامه دریدند و دیرکهای بهونها را پایین کشیدند، زنان موی سر بریدند، شعرا رثای او مرثیه ها سرودند و آهنگسازان ترانه شیرعلیمردان را ساختند. هنوز چوپانان در قله های منگشت، کلار، تاراز و زرده ( زردکوه ) اوازش را چنین می خوانند:

<p style="LINE-HEIGHT: 18pt%

اخبا دیگر در مورد ریگ                                                28/12/87  

کم کم به سال نو نزدیک می شویم و اهالی روستا امادگی خود را برای مهمانی عید نوروز اماده میکنند خانم ها به خانه تکانی منازل پرداختند و مردان در پی کسب درامد. با نزدیک شدن به سال جدید وگرم شدن هوا طبیعت زیبای رخ باز کرده و چشم هر بیننده را به خود خیره میکند  

و سال نو را به همه خوانندگان این مطالب تبریک می گویم و امید وارم سالی خوبی داشته باشید  

موقعیت جغرافیای منطقه ریگ 

منطقه ریگ در استان چهار محال بختیاری وشهرستان لردگان و در ضلع شرقی شهر لردگان و به مسافت 20 کیلو متری شهرستان لردگان می باشد در این منطقه ارتباط با شهر با وسایل نقلیه انجام می گیرد در منطقه ریگ دارای کوهای سر به فلک کشیده که چشم هر بیننده را به خود خیره میکند و طنین انداز زیبای های نهفته در دل بهشت گمشده جهان است این کوها به صورت متمادی ازشهرستان لردگان شروع می شود و به منطقه فلارد واقع در روستای قلعه سوخته خاتمه پیدا می کننددر این منطقه دارای منظرهای سرسبزو بسیار زیبا به چشم میخورد  

که بیشتر مسافرهای  شهرستان  را در دل خود به مناظره میگیرد در منطقه ریگ اهالی روستا برای این که موقعیت خود را در کوها مشخص کند برای هر قسمت ان اسمی در نظر گرفتن که در زیر ذکر شده است۱ تنگه لابوریک((LABUREC)) و میش ورو ((MESHVARO))و3 برافتاب((BARAFTIB))و4چشمه فنجان((JHASHMI COP))و5((قلندری)) 6کوه کلار((KOO CALIR)) و7کوه مله((KO MELE))و   توروغنی ((TOROGHNE))غیره...   و قاره معروف گاه هلی و غارهای در باز در کوه کلار

منطقه ریگ داری چند روستا می باشد که در زیر به نام انها اشاره می شود و این منطقه به منطقه جانکی نیز شهرت داشت.  

اولین روستا 1چمن بید  این  روستا بزرگترین روستا در بین روستاهای دیگر به شمار می ایدو مرکز تمام روستاها است 2روستای امیری علیا و امیری سفلا 3و روستای قطعه  روستای دوله سیب5روستای حاج محمد قلی روستای حاج محمد قلی با سیصد نفر جمعیت و مردمانی سخت کوش باغیرت  با فرهنگی اصیل لری و با پوشش لباس محلی این روستا بین دو روستای دهنو گودرز و دهنو گرگ الله قرار دارد. و حدود۹۸درصد فامیل مردم این روستا شریفی میباشد. و دو درصد دیگر آن فامیلهای هچون خالدی.جباری و قهرمانی می باشد  6روستای دهنو گرگلا7روستای دهنو الله مراد8و میچقاون علیا و سفلا9کلار علیا و سفلا10 چنار محمودی 11و اما روستای که در بین ریگ قرار گرفته  روستای چله گاه:  این روستا از فامیلهای مسعودی دانیالی وکاظمی هستند .   

 

  

تاریخجه ریگ 

  منطقه ریگ از زمان های قدیم به دو فامیل بزرگ که از شملک ضلع جنوب غربی شهرستان لردگان واقع در بخش منج بوده وطی مهاجرت آنها به این منطقه به وجود امداند این دو فامیل معروف  به نام رحیمی و شریفی شهرت دارنداین دو فامیل به گفته بزرگان فرزندان نصرالله گپ((بزرگ))می باشندو بعد به صورت طایفه درامدندمثل ولی محمدکه ثمره ان ملاحاصل وبربچ ومحمد علی که شامل ده پاینی دوله سیب میباشدوشهبازپدر غلام حسین و افرادی دیگر عبدریم!! در زمان گذشته (200سال پیش)منطقه ریگ و جود نداشت این منطقه محل عبور کاروانهای از سیستان و افغانستان به سمت خوزستان و عراق بود در این منطقه حرامیان زیادی وجود داشت و کاروانی که از این منطقه عبور میکردند به غارت اموال انها می شودند و کاروانها برای اینکه اموال خود به دست راهزنها نیفتد انها را در کنار تپه ها پنهان میکردن و به امید روزی که انها بیایند وانها را بردارن !! و بعد از چند سال(حدودا150سال پیش) دو برادر به نام رحیمی و شریفی که از شملک در حال کوچ بودن به این منطقه برخورد میکنند و به دلیل اینکه این منطقه دارای اب و هوای بسیار خوبی برای زندگی کردن بود این منطقه را برای زندگی کردن انتخاب کردن و بعد در این منطقه فلوکورهای بسیار غنی مثل نفت را کشف کردن و کشورهای انگلیس و ایتالیا به زدن کمپ و حفاری برای استخراج نفت در این منطقه مشغول شدن و افرادی بسیار از رحیمی و شریفی در این شرکت  مشغول به کار شدن و این منطقه دارای کوهای و سنگ ریزهای بسیاری بودو این منطقه به نام ریگ شهرت یافت و نام ان در لیست کشفیات نفت در جهان بین الملل جای گرفت در این منطقه خان های بسیاری حکومت میکردن که عده زیادی از انها کشته شدن و بزرگ مردانی به نام اقامحمد خان و اقا میرزا و  خان و سونی وجود داشت که نام انها به سواران ریگ مشهور بود در زمان قدیم راهزنهای به خانه های مردم نفوذ میکردن و به غارت اموال انها می شدن و این بزرگ مردان به مبارزه با انها می پرداختندو عده زیادی از انها کشته شدن و  اقا میرزا با اثابت گلوله کشته میشود و بعدها  حرامیان از این بزرگ مردان می ترسیدن و نمیتوانستند دست به چپاول بزنندازجمله روستای که بیشترین خسارت رااز حرامیان برد روستای شریفیا  بود دقیقا اسم این روستا یادم نیست شاید ده ----باشه .

 

 توسعه منطقه و فعالیت مردم

 

 در زمانهای قدیم مردم برای مسافرت به شهر از طریق الاغ و عده ای از انها   پیاده مسافرت میکردن در زمانهای قدیم مردم برای تامین نیازهای و امرار معاش زندگی به کارهای کشاورزی و دامداری می پرداختند و اکثرا عشایر بودن و کوچ میکردن به مناطق قشلاق وییلاق و غذای بیشتر این مردم در گذشته گنبو ((GANABO))وقارچ و کلوس تره((TARE))کنگر  پرموسیر و لبنیات و بلوت به زبان محلی معروف به بلی این نوع شبی به فشنگ تفنگ میباشد  هیچ اسم خاصی نداردنه میشه بگی میوه نه میشه بگی غذا چون در گذشته از این بلی به عنوان غذا استفاده مکردن این مردم بلوط جمع میکرن و زیر خاکستر زغال میگذاشتن تا خوب شیره تلخ ان بیرون باید و بعد انو پودر میکردن و با اب بهم میزدن و روی خاکستر زغال می گذاشتن تا پخته شود و بعد با ماست میخوردن خوشمزه بود نه! البته روستای چله گاه به  خاطر دسترسی بیشتربه این درخت (بلوت)زیاد استفاده کردن و یک نوع میوه دیگر به نام سیسه (به زبا فارسی زالزالک)این محصول را بیشتر در منطقه ریگ البته در جاهای دیگر نیز وجود دارد اما در این منطقه زیاد یافت  میشودمخصوصا روستای چله گاه مردم این روستا این میوه را به قیمت بالای به مردم ریگ می فروشند این میوه ترشمزه یا یه جورای خوشمزه است.  چشمه اب که در چمن بیدواقع شد این چشمه اب تمام روستاهای منطقه ریگ و چله گاه و کهیان را تامین میکندکه از این آب برای نوشیدن وکشاورزی استفاده می شد. بعد از گذشت چند سال و پیروزی انقلاب اسلامی مردم به صورت خودکار روی به پیشرفت  و  تکنولوژِیهای جدید در کشاورزی ثوق داده شدن و در سال 1375 با پیشرفت زیادی مواجع شدیم که این پیشرفت کمک شایانی به کشاورزان شدتا محصول زیادی با کارای بسیار کم به وجود بیاورند و عهدای از مردم در شرکت نفت که در منطقه ریگ وجود داشت مشغول به کار شدن و عهدای هم در مراکز اداری مشغول هستند و عهده کثیری هم شغل فرهنگی را پیشه کردن در سالهای 1380به بعد دولت محترم طرح های زیادی به شهرستان لردگان دادن که یکی از طرح های ان اسفالته کردن جاده های منطقه ریگ بود و دادن خط تلفن به همه منازل در حدود۶۰۰مشترک و همچنین ساختن مدارس در چند روستا در مقطع دبیرستان دخترانه و پسرانه و در سال 1383در دولت محترم اقای احمدی نژاد طرحهای بسیاری برای تمام روستاهای کشور داده شد از جمله توسعه ارتباطات ((از جمله پست بانک))دادن وایر لس (Wireless)به کد خدا و گاز کشی منازل روستا و همچنین تصفیه اب روستاها و ایجاد منبع در منطقه و جدول کشی جوی اب  برای زمین های کشاورزی و بازیافت لوله کشی اب منازل و به اشتغال در اوردن حدود500نفر در این منطقه و ایجاد شبکه های بهداشت و درمانگاه در روستای چله گاه و همچنین ساختن پل هوای در روستای امیری سفلا برای عبور ماشینها و در حال حاضر ایجاد کارخانه سیمان در روستای دهنو گرگلا وایجاد محیط های ورزشی برای جوانان و  در کلار علیا ((در برنامه اینده)) و دیگر طرحهای که در اینده نزدیک برای این منطقه در نظر گرفته خواهد شد.  

 

 

فرهنگ مردم ریگ 

در این منطقه دارای فرهنگ های متفاوت و در جهت نظام اسلامی دیده میشود هر روستا دارای فرهنگ خاص خود و دارای گویش و لهجه متفاوت لهجه مردم این روستاه لری البته لری خالص نه نه میشه بگی فارسی نه هم لری  و گویش زبانی متفاوت مثلا روستای چله گاه گویش متفاوتی با منطقه ریگ دارند و عده کثیری انگلیسی و ایتالیای را می توانند صحبت کنند چون در زمان های قدیم خارجیها در شرکت نفت واقع در این منطقه کار میکردن  بیشتر این مردم زبان انها را یاد گرفتن. مردم این منطقه بسیار ساده ودلی پاک دارن و اما متاسفانه به دلیل نداشتن مدارس در مقاطع بالا در این منطقه دخترا تا مقطع راهنمایی درس میخوانندو بعد چاره ای جز ازدواج ندارنندافاده طبق پسرها هم یا دنبال کفتر بازی هستند گور درس مدرسه بعدش هم ازدواج میکنندیا باید در عسلویه پیداشون کرد(البته عسلویه از شیش دنگ چهاردنگش مال ریگه)برای تامین معاش زندگی. والبته در این منطقه  مردم دوست دارند پیشرفتی در این منطقه وجود داشته باشددرزمانهای گذشته خیلی از مردم براثرنداشتن بهداشت مناسب و وجود میکروبها و انگلهای فراوان از بین میرفتند  خوشبختانه پیشرفت زیادی در حال انجام است که امیدوارم در اینده نزدیک حاصل خوبی به نشان بگذارد   

 

 

 

 

 

اخبا دیگر در مورد ریگ  28/12/8۷  

کم کم به سال نو نزدیک می شویم و اهالی روستا خانه های خود را برای مهمانی عید نوروز اماده میکنند خانم ها به خانه تکانی منازل می پردازند و مردان در پی کسب درامد. با نزدیک شدن به سال جدید وگرم شدن هوا طبیعت رخ زیبای  باز کرده و چشم هر بیننده را به خود خیره میکند  

و سال نو را به همه خوانندگان این مطالب تبریک می گویم و امید وارم سالی خوبی داشته باشید 

 

 

 

 

  

 

۱۳۸۸/۱۱/۰۹ اخبار جدید:  

امروز در ریگ با حضور صدا و سیما در این منطقه با مصاحبه ای که از شورا و دهیار منطقه شدمشکلات منطقه را  بسیار عالی جلوه دادند  امیدواریم مسئولین در بعبود سازی این منطقه ابتدا افراد زی ربط را اصلاح نماید و بعد اقدامات ابادانی را اجراکند ازجمله مشکلات این منطقه ((نداشتن منبع برای تصفیه اب اشامیدنی این اب سر شار از انگلها و میکربات بسیار خطرناک است که علائم ان در نوزادان دیده می شود۲-نداشتن جاده اسفالته مناسب نداشتن درمانگاه برای روستاییان ۴ نداشتن میادین ورزشی برای جوانان۵-نداشتن مدرسه دخترانه برای مقطع دبیرستان و راهنمای۶ضعیف بودن سیستم اموزشی در مدارس راهنمای و ابتدایی۷کم بودن اب مورد نیاز برای کشاورزی نداشتن چاه اب ۸نداشتن شورا باتحصیلات عالیه. شورا باید محل زندگی در روستا باشد اما ما روستایها برای گرفتن یک امضادنبال شورا بگردیم و برای رفع مشکل مادی به شهر مهاجرت کرد۹دریغ امدم تربیت ستوران و ایینه داری در محله کورا ن! 

 

 

۱۳۸۸/۱۱/۱۳  

یادت همیشه در خاطرم با سلام خدمت دوست عزیزم که داره این مطلب را می خونه می خوام خبرهای این چند روز را که در ریگ اتفاق افتاده برای شما دوستان عزیز بگم چند روز است که بحث یارانه ها در تمام نقاط کشوررونق گرفته و اهالی روستا برای دریافت یارانه به پست بانک مراجعه میکنند ونسبت به گذشته برای گرفتن یارانه خود به شهر سفر نمیکنندو این نوید خوبی است برای مردم این منطقه. 

۱۳۸۸/۱۱/۱۵ اخبار جدید: 

به گزارش خبرگزاری فارس از شهرکرد، روز گذشته در منطقه ریگ شهرستان لردگان براثر برخودرو یک دستگاه خودروی سایپا با عابر پیاده ـ‌ (پسر بچه 6 ساله ـ )، عابر به شدت مجروح و پس از انتقال به بیمارستان بر اثر  جراحات وارده فوت کرد. 

 

  

افتتاح باشگاه بدنسازی ریگ ۷/۱۲/۸۸

مراسم افتتاح باشگاه بدن سازی شهدای ریگ در روستای چمن بید انجام گرفت در این مراسم که با جضور  بخشدار بخش مرکزی شهرستان لردگان ورئیس تربیت بدنی و با حضور مردم و ورزشکاران دهستان ریگ در محل سالن باشگاه بدن سازی در چمن بید ریگ برگزار گردید  رئیس تربیت بدنی شهرستان گفت :این باشگاه با اعتباری به مبلغ یکصد میلیون ریال از طریق صندوق مهر امام رضا (ع)وام داده شده و دایر گردیده که مورد استقبال جوانان منطقه ریگ قرار گرفت این باشگاه ظرفیت پذیرش روزانه یکصد نفر و سه نفر در این باشگاه مشغول به کار شدند دهستان ریگ در بخش مرکزی لردگان دارای 15000هزار نفر جمعیت با تعداد23روستا میباشد